Ο Πρόσθιος Χιαστός Σύνδεσμος δεν επιτρέπει την προς τα εμπρός μετατόπιση της κνήμης σε σχέση με τον μηρό και σε θέση υπερέκτασης του γόνατος περιορίζει τις στροφές.

Ο Οπίσθιος Χιαστός Σύνδεσμος δεν επιτρέπει την προς τα πίσω παρεκτόπιση  της κνήμης σε σχέση με τον μηρό και επίσης περιορίζει την υπερέκταση και έσω στροφή στο γόνατο.

Κατά την εξέταση του γόνατος, στη ρήξη του προσθίου χιαστού σημαντικότερο κλινικό εύρημα είναι το θετικό Lachman test, ενώ στη ρήξη του οπισθίου χιαστού η οπίσθια μετατόπιση της κνήμης με το γόνατο να βρίσκεται σε κάμψη. 

Σε συνδυασμένες ρήξεις και των δύο σημαντικών αυτών συνδέσμων υπάρχει αστάθεια στο γόνατο πολυκατευθυνόμενη (multidirectional instability) και ο έλεγχος με Μαγνητική Τομογραφία είναι η παρακλινική εξέταση που βοηθά περισσότερο στη διάγνωση.

Η αρθροσκοπική αποκατάσταση είναι η προτεινόμενη θεραπεία είτε πρόκειται για αθλητή είτε για μη αθλούμενο ασθενή. Οι συνυπάρχουσες κακώσεις π.χ. ρήξεις μηνίσκων, κακώσεις χόνδρων αντιμετωπίζονται στον ίδιο χειρουργικό χρόνο. Υπάρχει συμφωνία, ανάμεσα στους περισσότερους χειρουργούς, ότι η καλύτερη χρονική στιγμή για αρθροσκοπική αποκατάσταση είναι 3 εβδομάδες μετά την κάκωση, προς αποφυγή της επιπλοκής της αρθροίνωσης. Ακολουθεί μετεγχειρητική αποκατάσταση με σύγχρονα πρωτόκολλα φυσικοθεραπείας, ενώ ο ασθενής φορά λειτουργικό νάρθηκα γόνατος για 2 εβδομάδες. Η επαναφορά σε αθλητικές δραστηριότητες είναι πιο αργή σε σχέση με αντιμετώπιση μεμονωμένων ρήξεων  προσθίου ή οπισθίου χιαστού, περίπου στους 6 μήνες μετεγχειρητικά.

Δεν υπάρχει ομοφωνία για τα μοσχεύματα που χρησιμοποιούνται σε τέτοιες κακώσεις. Χρησιμοποιείται μόσχευμα από τον τένοντα του τετρακεφάλου, τον επιγονατιδικό τένοντα, τον τένοντα του ημιτενοντώδη με τον ισχνό (hamstrings), τον τένοντα του αχίλλειου ενώ κάποιοι χρησιμοποιούν και συνθετικά μοσχεύματα. Ο ορθοπαιδικός χειρουργός πρέπει να είναι εξοικειωμένος με όλες τις παραπάνω τεχνικές, έτσι ώστε να επιλέξει ανάλογα με την περίπτωση, την κατάλληλη τεχνική και μόσχευμα  για τον ασθενή του. 

Παρουσιάζουμε δική μας περίπτωση, άνδρα 25 ετών, με κάκωση δεξιού γόνατος στο σκι και ρήξη και των δύο χιαστών συνδέσμων, χωρίς ρήξη μηνίσκων και την αρθροσκοπική αποκατάσταση να πραγματοποιείται 1 μήνα μετά την κάκωση και την υποχώρηση του αιμάρθρου. Ως μόσχευμα επιλέχθηκαν οι τένοντες του ημιτενοντώδους με τον ισχνό (hamstrings), από το πάσχων αλλά και το υγιές αριστερό κάτω άκρο. Η μετεγχειρητική πορεία ήταν ομαλή, και σήμερα 1 έτος μετεγχειρητικά υπάρχει πλήρης κινητικότητα και σταθερότητα στο γόνατο, με επάνοδο στην τροφικότητα των μυών, αλλά ο ασθενής δεν έχει ακόμα δοκιμάσει το γόνατο σε σκι ή άλλα ανταγωνιστικά αθλήματα, παρά μόνο σε τρέξιμο σε χόρτο.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Wang CJ. Injuries to the posterior cruciate ligament and posterolateral instabilities of the knee. Chang Gung Med J. May 2002: 25(5) 288-97.

Lee BK, Nam SW. Rupture of posterior cruciate ligament: diagnosis and treatment principles. Knee Surg Relat Res. September 2011: 23(3): 135-41.

Sun K, Zhang J, Wang Y, Xia C, Zhang C, Yn T. Arthroscopic  Anterior Cruciate Ligament Reconstraction with at least 2.5 years’ follow up comparing Hamstring Tendon Autograft and Irradiated Allograft. Arthroscopy, September 2011: 27(9): 1195-202.

Larson RL, Tailon M. Anterior Cruciate Ligament Insufficiency: Principles of treatment. J Am Acad Orthop Surg. January 1994: 2(1) 26-35.